Taai

Moeizaam was het. Het komisch bedoelde stuk deed het niet. Grappen kwamen niet aan, de zaal was dood. Nou zat die ook niet bepaald vol. Met 500 van de 650 stoelen leeg was het ook niet makkelijk voor ze. Maar ja, je moet door. Ik zat op het zijtoneel, te wachten tot er iets ernstigs mis zou gaan. Niet dat ik dat graag wilde, maar een van ons zit daar voor het geval dat.

De actrice op leeftijd komt af, kijk me aan, spreekt met een doorrookte hese stem:
"Godverdomme wat een taaie bak, zo is het wel een hele zware avond".
Ik knik begrijpend en lees weer verder. Mijn boek was een stuk leuker.

En deze knol, die vond het ook leuk

Werk

Met zoveel goeie dagen achter elkaar,
zou ik bijna vergeten, 
dat werk sommige dagen, 
gewoon heel veel op werk lijkt.

Als decor hingen we een paar touwtjes op

The Decemberists

Vandaag meer plaatjes van gisteren

Zeker beroerder

Goed bijgepraat.

Uitgeslapen.

Foto's gemaakt van knollen in een zonnig landschap.

Tukje gedaan.

Leerlingen me laten interviewen als Broodfonds voorzitter.

Samen lekker uit eten.

Naar een van mijn favoriete bandjes gaan kijken.

Borreltje toe.

En dat binnen 24 uur.

Dat kan zeker beroerder.

Parmezaan

Vandaag in de serie:"Gerechten met één ingrediënt: Parmezaanse Kaaskoekjes".
-Zet een pan met een anti-aanbaklaag op middelgroot vuur.
-Rasp wat Parmezaanse kaas in de pan.
-Laat het eventjes bakken, zodat er kleine bubbeltjes in de kaas komen.
-Zet het vuur uit.
-Wacht tien minuten tot de pan een heel eind afgekoeld en de kaas gestold is.
-Schep met een houten spatel voorzichtig de gestolde kaas uit de pan.
-Verder laten afkoelen en serveren bij verse pasta pesto.

Smakelijk eten!

Lekkere zoute koekies

Hier en Nu

Omdat je op zondagmiddag toch wat moet, 
kwamen twee muzikanten naar Nijmegen.
Om daar samen wat te spelen. 
Sommige stukken waren afgesproken, 
anderen waren in het Hier en Nu. 

Met enkel trompet en vleugel schetsten ze de mooiste landschappen.
Groots en open, af en toe een druk stadsgezicht, om snel weer naar buiten te gaan.
Dit alles ingeleid door wat droge grappen en onduidelijke anekdoten.
Eric Vloeimans en Egbert Derix bleken wel geoefend te hebben, 
maar niet moeilijk te doen. Geen pretenties, gewoon spelen en wat lullen. Lekker.

Ik mocht mee improviseren op het lichtorgel. 
Geen idee wat de plannen waren.
Zitten, luisteren en schuiven. Ook lekker.
Je moet toch wat, op zondagmiddag.

Helder

Nauwelijks bekomen van de opera, stond ik al weer tot mijn knieën in de kinderen.
Daar waren we al een paar uur mee zoet om wat licht en geluid voor ze te maken. Aan het gekrijs te horen vonden ze de voorstelling leuk. 
Omdat het nog niet genoeg was meteen door naar een talkshow van mijn voormalige buurvrouw. Zij besloot de interviews die ze als journaliste doet niet meer een op een te doen, maar voor publiek. En dat lukte. In een zaaltje zaten 50 mensen te luisteren naar de verhalen van een helderziende-voelende-horende. Best wel helder dus.

Als kind stond ze nacht na nacht, uren naast het bed van haar ouders, naar ze te kijken. Haar ouders dachten dat ze slaapwandelde en durfden haar niet te wekken. 
Zij deden dus maar alsof ze sliepen, terwijl hun dochter naast ze stond...

Een ander verhaal wat ze vertelde ging over een vakantie als kind in Frankrijk. Camping aan zee, ouders zetten de tent op, zij gaat met haar zusje op verkenningstocht uit. De zee bleek achter een steile rotswand te liggen. In de diepte zagen ze mensen lopen bij de branding. Omdat ze geen pad kond vinden, besloot ze dat je om daar te komen, dus naar beneden moest klimmen.
"Iemand (in mijn hoofd) vertelde mij precies waar ik mijn handen en voeten neer moest zetten om veilig naar beneden te komen, dat vertelde ik dan weer door aan mijn zusje. Eenmaal onder aangekomen zagen we het het pad wat naar boven leidde. In plaats van me uit te leggen hoe ik mijn handen en voeten moest plaatsten had die persoon ook gewoon het pad kunnen wijzen".

Shut up and sing

We hadden de opera weer op bezoek. 
Dus een lange dag. 
Vier trailers met spul deze keer.
Gelukkig zijn er tussen het gebuffel met staal en vloerplaten ook bijzonder momenten.

Tijdens de voorstelling zou er door een groot changement een enorm metalen frame gaan bewegen. Om te voorkomen dat dat tegen de lampen in de portaalbrug zou stoten mochten wij voor demper spelen. Alleen moet je wel eerst op de brug komen. Natuurlijk zit zo'n opera vol met luidruchtige passages, maar juist op het moment dat wij over de krakende zijbrug liepen was het muisstil op het podium en in de zaal. Dus sluipend over krakende planken en piepend staal probeerden we zo stil mogelijk ons doel te bereiken. Onder ons zwol gelukkig het koor aan en wij zagen de kans schoon om door het luik via een laddertje af te dalen en de posities in te nemen. De beweging van het frame viel overigens mee. Geen paniek af schade.

Tegen het eind van de voorstelling zat ik op het zijtoneel te kijken. De twee hoofdrolspelers komen af, ginnegappen wat. Het koor volgt en in no time staat het helemaal vol om me heen. Beginnen de twee hoofdrollen toch op volle kracht te zingen. Al eerder werd er voor het publiek buiten beeld gespeeld en gezongen, nu zat ik er midden in. En hard, hard! Geen versterker nodig deze types. Vol verbazing en met vingers in mijn oren zat ik er tussen. Nu hadden we met gemak over de brug kunnen banjeren, maar dit was eigenlijk veel spannender.

Broodje hartaanval

Dus voor de gezellige trek, 

of een hartige hap in de middagpauze, 

nu niet een lullig puntzakje met vis,

of een bakje met graat, 

nee een Grote bak, 

met saus

en een blikje.

smakelijk

Feestvreugde

Gisteren werd in Arnhem een carnavalswagen met bijbehorende groep lopers uit de optocht verwijderd door de politie. De wagen zag er uit als een piratenschip en om de wagen liepen jongens verkleed als Jihad strijders. 

"Maar wat is nou die heilstaat, als er muren om heen staan, 

als je bang en voorzichtig, met je mening moet omgaan"

(Klein orkest - Over de muur)

Carnaval wordt door liefhebbers vaak getypeerd als het feest waar alles moet kunnen. Waar de werkelijkheid een paar dagen op zijn kop wordt gezet. Waar dingen kunnen, die anders niet mogen. (precies daarom hoef ik er niet aan mee te doen, voor mij kan dat de rest van het jaar ook. Maar daar had ik het niet over.)

Een paar weken geleden was iedereen opeens Charlie. Om het hardst was iedereen voor de vrijheid van meningsuiting. Wij laten ons toch niet bang maken door wat halve garen. Alles moet kunnen in ons vrije Westen. Censuur en repressie is juist was IS propageert, daar doen wij niet aan mee. Wij weten wel beter en kunnen wel tegen een stootje.

Het getuigt volgens mij ook niet van goede smaak, of gevoel voor humor, om als Jihadi in zo'n optocht mee te lopen. Maar als de politie volgens die criteria een screening zou houden onder alle deelnemers en overtreders allemaal uit de optocht zou gaan halen, blijven er weinig over.

Een korte rit door het dorp waar ik opgegroeid ben was genoeg om de sporen van de optocht van gisteren te zien. Met name het van de wagens af flikkeren van kubieke meters versnipperd archief, verhoogde blijkbaar de feestvreugde.

Jarig

Oude bekenden over de vloer. Een paar poppenspelers waar ik jaren geleden mee op pad was kwamen langs. Ze hadden, want zo zijn ze, hun poppen ook meegenomen. De geluidsman had zelfs wat liedjes van vroeger mee. Of ik die niet heel graag allemaal terug wilde horen. Ach. Misschien heb ik die liedjes destijds al vaak genoeg gehoord. Hij was zo vriendelijk ze toch op te zetten.

De voorstelling zelf kwam, hoewel helemaal nieuw, toch bekend voor. Achter de schermen werd er nog steeds hard gewerkt, gerend en gegooid met poppen. Net als vroeger werden er ook tijdens het stuk, de rekwisieten die niet meer nodig waren al weer ingepakt. Hoeft dat straks niet meer. Vanaf de zijkant maakt ik wat foto's en probeerde zo min mogelijk in de weg te staan.

Helpen

Zou het helpen?

De meeste mensen kijken als ze gevallen zijn eerst of iemand het gezien heeft, daarna pas of die knie inderdaad open ligt. De schaamte is dan erger dan de verwonding of beschadiging. Uitgelachen worden om je val is erger dan die kapotte broek, of die jaap in je hand.

Daarom wil ik eigenlijk voorstellen om fietsers die tijdens het fietsen met hun telefoon in de weer zijn, en vallen, gezamenlijk uit te lachen. Net als fietsers die zonder verlichting een ongeluk veroorzaken of vallen. Gewoon met z'n allen er om heen. En roepen. 

"Dat krijg je er nou van". 

"Eigen schuld, dikke bult". 

Misschien dat dat helpt

Potje

Dat was al weer even geleden.
Een potje kaarten.
Sonde eigenlijk, want met z'n zessen aan tafel,
biertje en een bakje pinda's,
sterke verhalen uitwisselen en een spelletje doen,
da's best leuk.

Bloemetjesgordijn

"En dan schrijven ze in die recensie dat het een lelijk gordijn is.
Wat weet zo iemand nou van huizen inrichten?"
De actrice was het niet eens met wat ze in de krant aantrof.
Het decor bestond vooral uit gordijn, 
heel veel gordijn.
Ik kon de recensent geen ongelijk geven.

Metal van nu

Dacht ik drie metal bandjes op de foto te gaan zetten, gewoon harige mannen met leren jassen. Staan er opeens allemaal meisjes binnen. Meisjes die de middelbare school echt nog niet afgemaakt hebben. Wat? Blijkt het een hippe variant te zijn waar inderdaad voornamelijk pubers op af komen. Die hadden een prima avond.

Een paar dagen geleden schreef ik over Black Tusk en hoe die op bloed, zweet en tranen de avond maakten. Dit was het tegenovergestelde. Een bandje zag ik backstage voor een laptop met een video staan te springen. And one and two and three and... Geen bier, geen volle asbakken. Nee, een aerobicsvideo voor de show. Nieuwe tijden breken aan. Blijkbaar.  

And one and two and three and four...

Knallen

Om het thuiskomen te bevorderen stond er meteen een fijn bandje op het programma. Dat helpt. Het voorprogramma maakte wel veel herrie, maar overtuigde helemaal niet. De mannen van Black Tusk daarentegen wel. Niet mooi, subtiel of zuiver, maar met een overdosis inzet knalden ze een uur lang. Lompe rock, zwiepend haar, gitaren in de lucht en samen schreeuwen. In november overleed hun bassist door een motorongeluk, ondertussen hebben ze een nieuwe en dit was een van de eerste shows met hem. Voor iedereen dus extra beladen, Halverwege de show werd de overleden vriend kort herdacht, een fles drank ging rond, een moment stilte. En door. Vol gas, knallen. Lekker.

one, two, three, four

Terug

Een van de leukste dingen van reizen is toch vooral thuis komen.
Hoi bank, hoi bed, hoi douche!
(Want ja, er was weer eens een douchegordijn en zo'n nare eendenbekmengkraan om tegen aan te stoten, en dan te bevriezen / te verbranden)
Zelf koken, met smaak en zonder gefrituurde broccoli (echt waar, drie keer)
Kraanwater waar je tanden niet door gebleekt worden.

Buiten de deur kijken helpt altijd met het relativeren van hoe het hier is.
Ook deze keer wil ik niet met ze ruilen en ben ik heel tevreden met de plek waar ik werk en woon.

 Deze man kwam vragen om wat geld en een peuk. Toen ik hem vroeg of ik dan een foto van hem mocht maken, wilde hij nog een sigaret en stak die in zijn oor. Later wilde hij de sigaret teruggeven aan de acteur die hem gaf. De grapjas, met zijn vuile oren.

Miskolc, dag vijf en zes

Deze keer niet vanuit de theaterkantine, maar zittend in een touringcar tussen Miskolc en Budapest.

In Nederland is Vroege Vogels net begonnen en ik zit tussen een groep Nederlandse en Poolse zombies in een bus. Niet iedereen stond fris gewassen en bepakt klaar om te vertrekken. Voor sommige moest er uitgebreid op de deur gebonkt worden, een enkeling had daar zelfs niet genoeg aan. Verschil in stijl. Op zo'n tripje merk ik opnieuw dat ik echt tot de Noord-Europeanen behoor. Het laat maar waaien en alles komt wel goed principe is niet zo aan mij besteed. Als ieder zijn eigen verantwoordelijkheid in een groep neemt, maakt het dat voor iedereen makkelijker.

Het zit er bijna op, nu alleen nog een dag reizen, hopelijk tegen het avondeten weer in Nijmegen.

Missie geslaagd. De hele week was natuurlijk een aanloop naar gister. Er moest gewerkt worden.

En dat lukte. Op tijd begonnen en geen idee wat ik kon verwachten. Iedere keer toch weer spannend op een plek die ik niet ken en een stevige taalbarrière. De mannen waren, volgens afspraak, al volop aan het werk toen we binnenkwamen. Tribunes stonden klaar, de vloer lag, de metalen kubus stond er. Zoals gepland konden we direct beginnen met het licht. Drie jongens stonden klaar om aan te pakken. Ze bleken zelfs, tegen de afspraak in, een beetje Engels te spreken. Ouwe meuk aan kabels en lampen, maar alles deed het.

Soepel ging het licht er tegelijk in met de videoprojectoren. Omdat we in het Nederlands en gedeeltelijk Engels speelden moest er een boventiteling komen. Onze dramaturg had de klus om die te maken en door te drukken. Dat ging soepel. Meestal geeft video in een voorstelling gedoe. In deze hadden we twee schermen met boventiteling en een projector aan een camera op de vloer. De kans op vertraging was dus maximaal. De locals knoopten alles aan elkaar en het werkte. In een keer. Fijn, dat scheelt. Rond lunchtijd was de basis af, alles gesteld, gesoundcheckt. De lichtsoftware dreigde even roet in het eten te gooien, maar spoedoverleg met Nederland voorkwam dat. We hadden zelfs nog tijd voor een technische doorloop. 

De eerste voorstelling trok nogal wat Hongaren die geen Engels verstonden. De reacties op hun gezichten spraken evenwel boekdelen. Een scala aan emoties kwam tijdens de laatste scene voorbij. Een meisje zat demonstratief bijna een kwartier lang met het programmaboekje voor haar gezicht. Haar moeder die ernaast zat vond dat belachelijk en maakte dat, geluidloos, een paar keer duidelijk. Naast ons zat een jongen, beetje bleu type, die begon te glimmen toen een blonde actrice haar onderbroek uit moest doen. Op het puntje van zijn stoel volgde hij wat er gebeurde. Enkele minuten later had hij ook door dat het alleen maar heel ongemakkelijk was en erger werd. Je zag hem krimpen. Ik had bijna met hem te doen. In tegenstelling tot in Leiden bleef iedereen zitten tot het einde. Het schijnt hier echt not done te zijn om weg te lopen.

Voor de tweede voorstelling werd besloten om de scene die niet ondertiteld werd aan het einde, die ongemakkelijke, live te laten vertalen in het Hongaars. Het idee dat teveel mensen niet genoeg begrepen van de Engelse tekst, was belangrijker dan de concessies die op deze manier aan het stuk gedaan moesten worden. Het werkt evenwel prima. Zo goed dat er negen mensen wegliepen. Toch. Niet alleen Hongaren. De manier van theater maken zoals dat door ons gedaan werd was duidelijk nog niet helemaal doorgedrongen daar. De stukken die ik zag waren, net als de voorstellingen die anderen zagen, erg ouderwets. Traditioneel is misschien een betere term. Of saai, ja, da's een goeie term. Logisch dat als je in die traditie zelf theater maakt, dit als schokkend en provocerend ervaren wordt. Die termen kwamen achteraf nogal eens voorbij. Waren we opeens met ontwikkelingswerk bezig hier.

Samen met de mannen van het theater alles weer afgebroken en ze uitgebreid bedankt. Leuk volk wat hun vak verstaat. Als toetje nog een paar foto's van de zaal gemaakt. Tijdens onze voorstellingen zag je daar niks van omdat het brandscherm dicht was om op te projecteren. Tijdens het bouwen was het het mooiste zijtoneel wat ik ooit zag.

Na afloop opnieuw naar dat appartement waar we de eerste avond ook zaten. Opnieuw geen ventilatie en niemand die een beetje fatsoenlijk Engels sprak. Na een biertje verzonnen dat ik liever in mijn eentje de goede afloop van de dag wilde vieren. Taxi!

Ik vertrok met een stevige verkoudheid aan het begin van de week. Die lachte zich kapot met de omstandigheden. Ongeventileerde, bloedheet opgestookte ruimtes afgewisseld met snijdende vrieskou. Bevriezend zweet is verkoudheid's grootste vriend. Ik snotter nog even door en ga wat bijkomen van wat een aangenaam avontuur genoemd kan worden. 

 Na de eerste voorstelling maakte ik in een paar minuten 

een serie portretten van onze spelers zoals ze in de voorstelling er uit zagen

Miskolc, dag vier

Weer dezelfde tijd, zelfde plek, maar een dag verder.

Een routine ontstaat. In ieder geval in het schrijven van dit verslag.

Al loop ik iedere dag iets verder achter. Gisteren hield ik op nadat ik met de heavy metal taxi richting lunch reed. Bij de lunch verwachtte ik de hele groep, maar die bleken hun plannen weer aangepast te hebben, dus at ik met Gaby, onze Hongaarse gids en een collega van haar. Wel zo relaxed. Op het programma stond een stadswandeling onder begeleiding van een gids. (ik weet het, er zijn nogal wat gidsen hier, vaak wel erg makkelijk als je geen Hongaars spreekt en veel anderen geen Engels) De gidsen bleken studenten van een toeristische opleiding te zijn. Aardige jonge mensen die beroerd Engels spraken.  

Ze deelden hun informatie op de manier die ik ken van de lagere school waar leerlingen die echt geen zin hadden in hun spreekbeurt dat deden. Op monotone wijze raffelden ze de zinnen af. Zinnen die ze nietzelf geschreven hadden en nauwelijks begrepen. Aan het eind van dit schooljaar zouden ze afstuderen en waren ze officieel gids. Dat zullen boeiende wandelingen gaan worden. We hadden evengoed heel veel plezier. Door serieuze vragen af te wisselen met willekeurige absurde observaties was de sfeer al snel gezet. Zij snapten er niks meer van en wij hadden de grootste schik. Het duurde even en zij zagen er ook de lol van in. Een kort bezoek aan het theatermuseum was onderdeel van de rondleiding. Veel foto's van lokale helden van vroeger. Mijn aandacht lag vooral bij een antiek schakelbord, en iets wat met recht een lichtorgel genoemd mag worden.

Min of meer per ongeluk werden we binnengelaten in een klein museum naast de kerk. Daar leidde een vrouw van ruim negentig in een bontmantel ons rond. Omdat als ze wat zei, er nogal wat hilariteit was wilden we graag weten wat ze zei. Na vertaling bleek dat ze opmerkingen bleef maken over de kelder die onder het museumpje zat waar ze mannen opsloot. Wij waren welkom om die kelder te komen bekijken.

Vriendelijke lachten we haar aanbod weg. Of we ook de kerk wilden zien? Tuurlijk. Het bleek een kerk met enkel banken voor bejaarden en zwangere vrouwen, de rest stond tijdens de mis. Geen orgel, de bezoekers moesten zelf zingen. Da's een veel actievere mis dan die ik ken. Daar moeten bezoekers alleen een keer of vijf wisselen tussen op een bank en op hun knieën zitten.  Aan de muur hing de op een na grootste collectie iconen van Hongarije. De hele wand achter het altaar hing vol. Tegen de tijd dat onze dramaturg achter een rij houten banken verdween alsof het beurtelings een trap of lift was, was de lol compleet en typisch tijd om weer eens op te zouten.

Een aantal ging een voorstelling bekijken waarvan ik achteraf begreep dat mijn beslissing om te gaan schrijven een goede was geweest. Achteraf at ik hier, bij wijze van diner een broodje kaassoufflé die uren nadat die gebakken was, speciaal voor mij in de magnetron opnieuw tot leven gewekt werd. Het kostte nogal wat tijd en moeite om de helft die ik wel op at ook te verteren. De volgende voorstelling stond al weer op het programma. De Zwitsers deze keer. En het was nog aardig ook. Tamelijk abstract stuk van een acteur en een pasfotohokje. Stukken beter dan alles wat er tot nu toe voorbij kwam.

Buiten was het koude gelei en kikkerfestival volop bezig. De straten stonden vol kraampjes met voedsel en drank, souvenirs en veel kikkers. Allemaal rondom een lokale legende waarin een koud bord soep en een knipogende kikker de hoofdrol spelen. Podia erbij, bandje erop en iedereen staat te zuipen in de kou. En koud was het. Net onder het vriespunt bier gaan drinken is niet helemaal mijn idee van festival, maar joh. Na een drankje hielden we het voor gezien en gingen opwarmen in een Jazzclub. Dat bleek helaas een beroerde touristenbar te zijn met een tweekoppig zigeunerorkestje.

Een biertje later vonden we het hoogste tijd en met z'n drieën kozen we er voor om het nagesprek over de voorstelling van de Zwitsers te gaan bijwonen. Nagesprekken zijn hier hetzelfde als in Nederland. Stomvervelend, traag en langdradig. Een mompelende gespreksleider stelde lange, gesloten vragen aan de acteur. Check. Ik peer 'm d'r uit. 

Terug naar het hotel, zien wat ik eigenlijk voor foto's gemaakt had.

Vrijdag 6

Uitgeslapen en bij dezelfde plek gaan ontbijten. Ha dramaturg! Ook hier! Ook dat is al routine. Binnen een paar dagen is wel duidelijk wie wat doet en met wie ik ook kan praten. Zodoende zijn we veel met z'n drieën onderweg, meestal aangevuld met onze gids. Na de lunch kwam de rondleiding door de oude staalfabriek ter sprake. Daar was ik graag met camera heen gegaan, maar die is alleen morgen en dan zijn we aan het werk. Gaby vertelde dat er nog wel een andere oude fabriek was waar we heen konden. Oké, doen we. Met de taxi daarheen. Het bleek een voormalig Sovjet industrieterrein wat nu grotendeels verlaten was en weg kwijnde. Met een striemend koude wind een prima plek voor een verfrissende wandeling. Zelden zoveel verval bij elkaar gezien. Als setting voor een horrorfilm veel beter dan het appartement waar we de eerste avond heen geloodst werden. Hallen waar de vloer goeddeels uit lag, ingestorte machines en overal roest en roet. Sommige gebouwen werden nog gebruikt als werkruimte of skatehal, het gros rot langzaam de al jaren vervuilde grond in. Zo'n troosteloze schoonheid bezoek ik graag met camera.

Terug in de stad ging mijn gezelschap na een kop koffie naar een voorstelling in het Hongaars en kon ik hier mijn toekomstige geheugen opfrissen en wat voorwerk voor morgen doen. Je zou bijna vergeten dat we hier zijn om een voorstelling te spelen. Morgenvroeg moeten we aan de bak. Ik hoop dat het zo soepel gaat als de rest van de week, maar stel me in op wat anders. Tegen de tijd dat ik het volgende blog tik, weet ik meer. Kíváncsi vagyok.